هرآنچه مجلات isi نیاز دارد؟

همان‌طور که می‌دانید نشریات ISI از سطح علمی بالاتری برخوردار هستند . همچنین نشریاتی که جزء ISI هستند، دارای کیفیت علمی برتری هستند که پذیرش مقالات در آنها کار آسانی نیست و مقاله باید از استانداردهای لازم برخوردار باشد .

آموزش مقاله نویسی با گروه تحقیقاتی نخبگان برتر

در این مقاله شما را با مقالات و مجلات ISI آشنا می‌کنیم و همچنین به معرفی موسسه ISI ، تاریخچه آن و … می‌پردازیم . اگر دانشجوی کارشناسی ارشد باشید و مقاله ISI داشته باشید حتما می دانید که به راحتی می‌توانید در مصاحبه دکتری قبول شوید . نوشتن مقاله ISI بدین معنی است که دانشجو در رشته خودش بسیار موفق است و حتی می‌تواند تولید علم کند.

اما واقعا مقاله ISI چیست ؟

آیا نوشتن مقاله ISI به معنای رسیدن به آخر خط دانش و علم در یک رشته تخصصی است ؟

یا اینکه ISI  تنها یک استاندارد برای انتشار مقاله در سطح بین‌المللی است؟

معیارهای میزان تولید علم در هر کشوری

یکی از معیارهای میزان تولید علم در هر کشوری ، نگارش مقاله های علمی است . این مقاله ها هر اندازه در نشریه های علمی معتبر چاپ شود و هر چقدر کیفیت این مقالات علمی بالاتر باشد ، می توان به آینده علمی کشور خوش بین تر بود. در کشور ما تولید علم با مقیاس ISI در سطح جهانی قابل توجه است ، چند موسسه در جهان در زمینه  نمایه سازی مقالات علمی مشغول فعالیت هستند .

Institute for Scientific Information

این موسسات  با تعیین استانداردهای مختلف و دنبال کردن این استانداردها در مجلات منتشر کننده مقالات علمی، به نوعی اسباب سنجش فعالیت‌های علمی در حوزه‌های مختلف علمی یا جغرافیایی را فراهم می‌کنند . یکی از این موسسات که به طور نسبی از اعتبار و شهرت بیشتری برخوردار است ، موسسه ISI است که مخفف  موسسه Institute for Scientific Information  است. ISI  امروز بخشی از موسسه ” تامسون رویترز” است .

تاریخچه ISI

مؤسسه اطلاعات علمی یا ISI (Institute for Scientific Information)‏ موسسه‌ای است که با تمرکز بر علم‌سنجی و انتشارات علمی در سال ۱۹۶۰ توسط یوجین گارفیلد تأسیس شد. این مؤسسه توسط مؤسسه علمی تامسون در سال ۱۹۹۲ خریداری شد و به‌عنوان Thomson ISI شناخته شد و اکنون نیز با نام Thomson Scientific شناخته شده است . این مؤسسه بخشی از شرکت Thomson Reuters است .

ISI’s Web of Knowledge

مؤسسه ISI خدمات مربوط به پایگاه‌های داده فهرست کتاب‌ها و مقالات را ارائه می‌دهد. به‌طور اختصاصی این خدمات نمایه‌سازی نقل‌قول‌ها و تحلیل آنها است که توسط خود گارفیلد پایه‌گذاری شده است. این خدمات شامل نگهداری داده‌های نقل‌قول‌های مقالات هزاران نشریه دانشگاهی است. این خدمات از طریق سرویس پایگاه داده  ISI’s Web of Knowledge در دسترس است.

این پایگاه داده به پژوهشگران و محققان این امکان را می‌دهد که بداند کدام مقاله‌ها بیشتر مورد ارجاع قرار گرفته و چه مقالاتی از این مقاله مطلبی را نقل‌قول کرده‌اند .

ادامه تاریخچه ISI 

ISI ، سالانه گزارشی را تحت عنوان گزارش استنادی مجلات علمی را که با سرواژه جِی‌سی‌آر (Journal Citation Reports)‏ معروف است ، ارائه می‌کند که در آن مجلات نمایه‌شده در بانک اطلاعاتی خود را بر اساس شاخصی با عنوان ضریب تاثیرگذاری رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر ضریب تاثیرگذاری یکی از شاخص‌های اصلی برای اعتبار علمی مجلات علمی محسوب می‌شود .

موسسه اطلاعات علمی

موسسه اطلاعات علمی هر سال به بررسی تمامی مجله های علمی انگلیسی زبان می پردازد و بر اساس معیارهایی که دارد تعدادی نشریه را به عنوان نشریه های معتبر معرفی می کند . تعداد مجله هایی که هر سال معرفی می شوند ، متفاوت است . گاه یک نشریه در فهرست ISI قرار می گیرد و همین نشریه ممکن است سال آینده در فهرست مورد نظر جایی نداشته باشد . حدود 20 هزار مجله در این فهرست قرار دارد و حدود 2 هزار مجله نیز هر سال به این فهرست افزوده می شود .

موسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information)

یکسری نکات دیگر در زمینه موسسه اطلاعات علمی لازم هست که بدانید ، که در ادامه این بخش به توضیح این سری از نکات می پردازیم. هر مجله و نشریه علمی قبل از انتخاب شدن و فهرست شدن در ISI یکسری مراحل ارزیابی را پشت سر می گذارد. از جمله عوامل مورد ارزیابی و رعایت استانداردهای بانک اطلاعاتی ISI، کمیته علمی منتخب مجله، تنوع بین المللی مقالات چاپ شده در آن، نشر به موقع مجله و جایگاه نشرآن می باشد .

مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه است

لازم به ذکر است که هیچ یک از این عوامل به تنهایی مورد بررسی و ارزیابی قرار نمی گیرد بلکه با بررسی مجموع عوامل یک امتیاز کلی داده خواهد شد. از جمله مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه قرار دارد این است که عنوان مقالات ، چکیده و کلمات کلیدی باید به زبان انگلیسی باشد. توصیه می شود که منابع نیز به زبان انگلیسی نوشته شوند .

ادامه مواردی که در ارزیابی مجله مورد توجه است

اگر چه اطلاعات علمی مهم به تمامی زبان ها به چاپ می رسد اما موارد ذکر شده باید به زبان انگلیسی باشد، تا تحت داوری و ارزیابی ISI قرار گیرد ، زیرا ارزیابی کنندگان مجلات علمی در ISI نمی توانند عناوین و منابع بکاررفته در مقالات را به زبان انگلیسی ترجمه کنند. داوری علمی و تخصصی مقالات چاپ شده در مجله توسط داوران نام آشنای علمی از جمله عمده ترین موارد مورد توجه ارزیابی کنندگان می باشد که گویای اعتبار و غنای علمی مجله است .

بانک اطلاعات ISI

پس می توان گفت که بانک اطلاعات ISI مرکزی برای فهرست کردن و پوشش دادن جامع مهمترین مجلات علمی منتشرشده در دنیا به منظور تبادل اطلاعات میان پژوهشگران و محققان مختلف می باشد.

ISI بودن یک مجله چگونه تعیین می شود؟

بهترین روش برای ISI بودن یک مجله علمی ،  مراجعه کردن به سایت هایی نظیر تامسون است . زیرا همانطور که در بالا ذکر شد ،  هم تعداد مجلات زیاد است و هم ISI محسوب شدن یک مجله ممکن است دائمی نباشد . هر نشریه با هر امتیاز علمی در کشور چاپ شود اگر ضریب تأثیرش صفر باشد ، در این پایگاه قرار نمی گیرد . متأسفانه ، در حال حاضر تمامی نشریات ایرانی دارای ضریب تأثیر صفر بوده و جایی در این پایگاه ندارند .

ارجاع به خود یا self citation چیست؟

زمانی که  بحث استناد به مقالات مطرح می شود این پرسش به وجود می آید که آیا دیگران به مقاله مراجعه کرده اند یا خود نویسنده مقاله به آن ارجاع داده است ؟ وقتی مقالات در بانک اطلاعاتی نمایه می شوند مراجع آن هم ثبت می شود . اگر مراجع یک مقاله ، مقالات خود نویسنده باشد ، استناد به خود کرده است . البته استناد به خود کم ارزش نیست اما در بررسی مراجعاتی که به یک مقاله می شود ارجاعات دیگران بیش از ارجاعات خود محقق یا پژوهشگر اهمیت دارد.

اگر منابع ذکر شده در مقاله، پژوهش نویسندگان خود مقاله باشد. این کار از ارزش مقاله می کاهد زیرا جنبه بین المللی بودن آن را ضعیف تر می کند، درجه ارجاع به خود مجلات ISI معمولا کمتر از ۲۰٪ است .

ضریب تاثیر یا درجه تاثیر یا Impact factor چیست؟

همانطور که می دانیم هر مجله یا نشریه ای برای اینکه جزو مجلات ISI محسوب شود باید دارای ضریب تاثیر باشد اکنون می خواهیم بدانیم ضریب تاثیر چیست ؟

ارزش یک مقاله بر مبنای میزان تاثیر آن بر مقالات بعدی تعیین می شود. براساس تحقیقات انجام شده ، مقالاتی که در حوزه خود موثرتر بوده اند به دفعات بیشتری مورد استناد قرار گرفته اند.

عامل تأثیر ضریب تاثیر

عامل تأثیر حاصل نسبت تعداد استنادها به تعداد مقالات چاپ شده در 2 سال قبل است که معرف این تأثیر است . در واقع عامل تاثیر میزان مراجعه در سال های بعد به مقاله را نشان می دهد . این عامل همه ساله توسط ISI برمبنای ارجاعات به هر یک از مجلات علمی آن محاسبه می شود. نتیجه در گزارشات ارجاع مجله یا Journal Citation Reports یا به اختصار JCR ٬ منتشر می شود . این ضریب ، نه برای مقاله یا نویسنده ، بلکه برای مجله محاسبه می شود. محاسبه برمبنای یک دوره سه ساله صورت می گیرد .

فرضیات سال 80

فرضا اگر در سال 84 جمعا ۴۰ ارجاع به یک مجله صورت گرفته باشد و در آن مجله در سال 82 تعداد ۲۶ مقاله و در سال 83 تعداد ۲۴ مقاله چاپ شده باشد. ضریب ارجاع آن مجله ، از تقسیم ۴۰ بر ۵۰ به دست می آید که 0.8  است . یعنی به طور متوسط ، هر مقاله آن نشریه 0.8 مرتبه مورد استناد مقالات دیگر قرار گرفته است .

“شاخص آنی”

از دیگر شاخص های ارزیابی نشریات در “شاخص آنی” است . این شاخص چه تفاوتی با عامل تاثیر دارد ؟

برای محاسبه شاخص آنی (Immediacy index) هر نشریه ، تعداد ارجاعات در هر سال به تعداد مقالات چاپ شده در همان سال تقسیم می شود . در حالی که عامل تاثیر مراجعه در 2 سال بعد را نشان می دهد . شاخص آنی میزان مراجعه در همان سال چاپ مقاله را گزارش می کند که نشان دهنده آن است که مقاله خیلی سریع مورد توجه دیگر محققان قرار گرفته است . لازم به ذکر است که ISI برای انتخاب نشریات شرایط زیادی دارد که نشریات کمی می توانند آن را احراز کنند و یکی از مهمترین شرایط، چاپ به موقع نشریات است در حالی که یکی از مشکلات اکثر نشریات کشور عدم موقع چاپ به موقع آنهاست .

معیار اصلی ورود مجلات به نمایه های سه گانه ISI چیست؟

بر اساس قانون تجمع گارفیلد متون هسته برای تمامی رشته های علمی بیش از ۱۰۰۰ مجله نیست . همچنین مطالعه ای از سوی گارفیلد بر روی پایگاه اطلاعاتی SCI ( Science Citation Index ) نشان داده است که ۷۵% ارجاعات در کمتر از ۱۰۰۰ عنوان مجله شناسایی شدند .

بهترين معيارهای ISI برای نمايه کردن مجله ها چيست؟

در سايتISI چهار مورد به عنوان ملاک های اصلی نمايه شدن مجله آمده است  ، که عبارتند از:

• زمان بندی نشر ، تعريف شده باشد يعنی معلوم باشد که فصلنامه است ، ماهنامه است يا… و در موعد معين هم آماده شود .
• فرآيند داوری برای مجله تعريف شده باشد .
• قواعد نشر بين المللی را رعايت کند . برای مثال ، عنوان مجله گويای محتوای آن باشد .
• مقاله به هر زبانی که باشد مهم نيست ولی چند مورد در آن بايد به زبان انگليسی باشد که عبارتند از:

1. اسامی نويسندگان ،
2. عنوان ،
3. چکيده و کلمات کليدی
4. و حتی الامکان منابع و مآخذ هم انگليسی باشد .

موارد فرعی

موارد فرعی هم وجود دارد که شامل اين موارد است:

• مجله بايد حوزه بين المللی داشته باشد و به يک حوزه جغرافيايی خاص تعلق نداشته باشد .
•  در حوزه آن مجله ، ترجيحاً مجله مشابه نباشد يا اگر هست آن مجله معيار برتری نسبت به آنها داشته باشد .
• افراد به وجود آورنده آن حتی الامکان افراد شناخته شده ای باشند .
• افراد به وجود آورنده ، توزيع جغرافيايی مناسبی داشته باشند مثلاً همه ايرانی نباشند .
• البته موارد فرعی ، نمره اضافه دارد و در قبولی يا رد مجله از طرفISI نقش بازی نمی کند .

منبع : گروه تحقیقاتی نخبگان برتر – مشاوره پایان نامه – مشاوره مقاله – مشاوره پروپوزال