فرآيندهای نظريه پردازی و نظريه آزمایی

فرآيندهای نظريه پردازی و نظريه آزمایی چیست؟

فرآيندهای نظريه پردازی و نظريه آزمایی

نظریه به واقع مجموعه از گزاره های به هم پیوسته است که در سطح کلان شروع میشود و تا سطحی خرد ادامه می یابد. اگر گفته می شود که نظریه مجموعه ای از فرضیات است باید توجه داشت که این فرضیات به هم پیوسته اند و یک کلیت منسجم را تشکیل می دهند.

این کلیاتِ منسجم شامل فرضیات و گزارهایی است که به صورت سلسله مراتبی و بهم پیوسته با هدف پاسخ گویی به پرسشهای مورد نظر در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. یک نظریه در بطن خود به صورت آشکار یا پنهان قضاوتی در باره ی نحوه ی شناخت جهان و نحوه شناخت انسان ارائه می دهد.

در فرآيندهای نظريه پردازی و نظريه آزمایی، نظریه به صورت پیدا یا پنهان در بطن خود یک جهان بینی و گرایش معرفت شناسانه دارد و به واقع در باره نوع شناخت «تجربی، حسی، عقلی یا ذهنی » قضاوت می کند. سطح کلان نظریه به واقع سطح معرفت شناسی آن است. به عنوان مثال، شناخت رفتار انسان یک سطح کلان از نظریه است.

سطوح خردتر نظریه میتواند حوزه های خاصی را در بر گیرد.

به عنوان مثال

رفتار سیاست خارجی یک کشور در یک حوزه خاص است.

در فرآيندهای نظريه پردازی و نظريه آزمایی، نظریه یا فرضیه هر دو روابط علی و معلولی بین پدیده ها را بیان می کنند.

با این تفاوت که نظریه سطحی کلان تر دارد و روابط بین پدیده های بیشتری را شامل می شود. مشاهدات، مستلزم تبيين اند، ولي به همان ترتيب هم بايد در برابر واقعيت به آزمون درآيند، کافي نيست که فقط داده ها و واقعيتها را گردآوري کرد، همچنين کافي نيست که فقط به تبيين بپردازيم بدون آنکه آن را در برابر واقعيت به آزمون بکشيم. تحقيق، متضمن ارتباط مستمري بين مشاهده و تبيين، گردآوري داده هاي بيشتر براي آزمون تبيين اوليه و پالايش تبيين نظريه ….. است.

ارائه تبيين مناسب ، متضمن دو فرآيند مرتبط بهم زير است:

الف – نظريه پردازی

ب –  نظريه آزمايی

نظريه پردازی

فرآيندي است که با يک رشته مشاهدات آغاز شده به ساختن نظريه هايي درباره اين مشاهدات منتهي مي شود،

به اين نظريه پردازي نظريه زميني هم گويند زيرا مبتني بر مشاهده است برخي آن را نظريه بعد از واقعه يا نظريه پسينيمي خوانند زيرا نظريه بعد از مشاهده ، نه قبل از آن مي آيد. بطور کلي در پي انجام مشاهدات خاص ، پرسشي اساسي مطرح مي شود که آيا اين مشاهده مورد خاصي از عامل عام تري است؟ در صورتي که چنين باشد مي توان به درک بهتري از اهميت و معناي آن مشاهده خاص برآمد.

نظريه آزمایی

در فرآيندهای نظريه پردازی و نظريه آزمایی برای آزمون هر نظريه، از آن نظريه سود مي جوييم تا مشاهداتمان را هدايت کند، در اينجا از عام به خاص حرکت مي کنيم. مشاهدات بايد آزمون تعيين کننده نظريه باشند.

منبع : گروه تحقیقاتی نخبگان برتر – آموزش انجام پایان نامه – انجام مقاله – انجام پروپوزال