ساختار پروپوزال

طرح پیشنهادی یا پروپوزال ناظر بر موضوعی است که از طرف پژوهشگر به واحد یا سازمانی ارائه می شود یا قرار است در نظام دانشگاهی به عنوان موضوع رساله پایان نامه مطرح شود و یا واحدی پژوهشی برای حمایت مالی آن تصمیم گیری کند.

هدف و فایده‌ پژوهش

هدف پژوهش به عنوان بخشی از ساختار پروپوزال، که ممکن است با عنوان “هدف و اهمیت پژوهش” نیز به کار رود، در واقع از دو جزء ترکیب یافته است:

اول اینکه به دنبال پاسخ به این سوال است که می خواهی چه کنی؟

دیگری پاسخگوی این پرسش است که” چه سودی بر آن مرتبط است” یا ” چه ضرورتی دارد؟”

🎓انجام پایان نامه ارشد و دکتری در همه رشته ها با چاپ مقاله 📝

اولی هدف تحقیق و دومی فایده یا اهمیت پژوهش به عنوان ساختار پروپوزال می نامند. پاسخی که به این سوال فرضی داده می شود برخاسته از دو بخش کاملا متفاوت پژوهشی است. هدف تحقیق ناظر بر حرکت اولیه ی تحقیق است و پژوهنده بر اساس آن کار خود را آغاز می کند و در واقع گمشده ی خود را می جوید؛ و حال ان که فایده یا اهمیت پژوهش ناظر بر نتایج مفروضی است که به هر تقدیر از فرایند پژوهش حاصل می شود.

هرگاه مسئله فرضی تحقیقی را با عنوان زیر در نظر بگیریم:

” بررس چگونگی دست یابی دانشجویان علوم تربیتی به منابع اطلاعاتی”، می توان دو جزء هدف و فایده را چنین بیان کرد: هدف تحقیق ” کشف چگونگی دست یابی دانشجویان علوم تربیتی به منابع اطلاعاتی”، و فایده یا اهمیت آن ” آگاهی نسبت به رفتار دانشجویان علوم تربیتی در جست و جوی منابع اطلاعاتی و نهایتا سیاست گذاری جهت تسهیل دستیابی آنان به متون و منابع یا برنامه ریزی نظام مجموعه سازی و خدمات” خواهد بود.

به منظور حفظ ساختار پروپوزال هر یک از این دو جزء توصیه می کنند که بهتر است یکی از دو راه زیر انتخاب شود:

الف) سر فصل” هدف و فایده” به عنوان بخشی از ساختار پروپوزال به دو سر فصل فرعی “هدف” و ” فایده” تقسیم شود و این دو جداگانه مورد اشاره قرار گیرند؛
ب) دو جزء هدف و فایده در دو بند (پاراگراف) مستقل بیان شود.

در بخش هدف به عنوان بخشی از ساختار پروپوزال، گاه از دو گروه اهداف سخن به میان می آید. یکی هدف اصلی و دیگری اهداف ویژه که تحت عنوان اهداف فرعی یا جانبی نیز از آن ها یاد می شود. هدف اصلی، همان گونه که از معنای آن بر می آید، هدفی است که کل تحقیق را پوشش می دهد و محور کار پژوهنده است. اما هدف فرعی یا ویژه ممکن است، ممکن است، اهداف جانبی نسبت به هدف اصلی یا زیر مجموعه های آن باشند.

به طور مثال، در همان تحقیق فرضی پیش گفته، می توان” کشف میزان آشنایی دانشجویان با منابع اطلاعاتی” یا ” گرایش موضوعی دانشجویان در جست و جوی منابع اطلاعاتی” را جزو اهداف ویژه یا فرعی دانست.

فرضیه‌های پژوهش

این بخش زمانی تکمیل می شود که برای طرح پیشنهادی پژوهشی که به دنبال آن صورت می گیرد فرضیه ای تدارک شده باشد. اگر بپذیریم که فرضیه به عنوان بخشی از ساختار پروپوزال نوعی حدس علمی است که محقق پیش از آگاهی از یافته های پژوهش آن را بیان می کند، می توان پیش بینی کرد که آیا پژوهنده مایل یا قادر به عرضه ی چنین حدسی هست یا خیر. هرگاه تحقیق از نوع اکتشافی باشد طبعا فرضیه ای ارائه نخواهد شد و این بخش نیز اساسا وجود نخواهد داشت.

از آن جایی که فرضیه باید حدسی باشد که کل مسئله ی پژوهش را پوشش می دهد؛ ممکن است پژوهنده نتواند با فرضیه ای واحد این فراگیری را تأمین کند و ناگزیر باشد بیش از یک فرضیه را برای پژوهش خود در نظر بگیرد. در چنین وضعی، فرضیه ها به ترتیب با شماره مشخص شده به دنبال هم می آیند.

متغیرهای اساسی

غرض از متغیرهای اساسی به عنوان بخشی از ساختار پروپوزال، دو متغیر مستقل و وابسته است. این دو نوع متغیر ممکن است ناظر بر دو عامل منفرد باشد که در دو مقوله ی اثر گذاری و اثر پذیری قرار می گیرند؛ یا ناظر بر دو گروه متغیر باشد که با یکدیگر در تأثیر و تأثرند. هر یک از این دو نوع که مطرح باشد لازم است متغیرها با قید نوع هر یک، در سطرهای مستقل به طور روشن و مشخص بیان شوند. هر گاه صورت مسئله و عنوان پژوهش به درستی تدوین شده باشد. می توان متغیرهای اساسی پژوهش را از درون آن استخراج کرد.

منبع: گروه تحقیقاتی نخبگان برتر – مشاوره پایان نامه – مشاوره مقاله – مشاوره پروپوزال